Bərdənin Gəncə küçəsində yaşayan Faiq və Zəminə Süleymanovların həyat üzünə gülməyib. Faiq dörd il əvvəl nərdivandan yıxılaraq hərəkət qabiliyyətini itirib. Zəminə isə 2017-ci ildə xərçəng xəstəliyinə yoluxub.

Faiq həmin günü yaxşı xatırlayır. 2015-ci ilin oktyabrın 29-da bütün həyatı dəyişib. Yıxılanda onurğası zədələndiyindən ayaqları da daha hərəkət etmir. Bundan iki il sonra həyat yoldaşı Zəminənin ağır xəstəliyə tutulduğu məlum olub. Bədxassəli şiş üzündən qadının sinəsində amputasiya əməliyyatı aparmaq lazım gəlib. Zəminə deyir ki, Milli Onkologiya Mərkəzində əməliyyat üçün 1700 manat ödəyiblər.

“Buna qədər 800 manat da müayinəyə çıxmışdı. Əvvəlcə iki dəfə orada 300 manatdan kimyaterapiyadan keçdim. Baha olduğundan qalan dörd dəfə üçün Ağcabədiyə getdim. Möhkəm ağrılarım olur. Çox hərəkət eləyəndə qollarım şişir. Altı aydıan bir yoxlanıram”, - Zəminə danışır.

Zəminə Süleymanova eynəksiz yaşaya bilmədiyini deyir. Hər iki gözünün əməliyyata ehtiyacı var. Gözünün biri tam sıradan çıxmaq üzrədir: “Əməliyyat eləməyə pul yoxdu. Nəyimiz var, satmışıq. Qır-qızıl da qalmayıb. Çox ağır vəziyyətdəyik”.

Faiq Süleymanov faciəyə qədər restoranda inzibatçı işləyib. Deyir ki, çox qazanmırdı, amma onurğası zədələnməsəydi, ailənin bu ağır günlərində lazım gəlsə, bir neçə yerdə işləyərdi.

Evə hər ikisinin pensiyasını, həyat yoldaşının uşaq bağçasından aldığı 90 manat yarımştat maaşını üst-üstə gəlsək, evə cəmi 380 manat gəlir. Bununla həm müalicə olunmaq, həm dolanmaq, həm də ödənişli əsaslarla ali təhsil alan iki qızının xərclərini ödəmək mümkünsüzdür.

“İkisi üçün birlikdə 2400 manat ödəməliyik. Son kursdadılar. Hələ də ödəyə bilməmişik. Evi satlığa qoymuşuq. Borc içində boğuluruq. Eybi yox, daha yığcam evdə yaşayarıq, amma yükümüz azalar. Uşaqların ötən il üçün təhsil haqqını borca götürmüşdük, hələ də qaytara bilməmişik. Bu dəqiqə uşaqların təhsil haqqını ödəyə, bir də həyat yoldaşımın gözünü əməliyyat elətdirə bilsək, elə biləcəm, ayağa qalxıb gəzirəm”, - Faiq nə qədər əzab çəkdiyini gizlətməyə çalışır.

Zəminə üçüncü qrup əlildir. Xəstəliklə mübarizə aparan qadın deyir ki, bədən orqanını itirməsinə, bədxassəli şişlə yaşamasına görə ona birinci qrup əlil dərəcəsi verməyə borclu idilər.

“Mənim yerimə kim olsaydı, intihar eləmişdi”

Zəminə danışır ki, sosial yardım almağa çalışıblar. Bütün sənədləri hazırlayıblar, amma rədd cavabı gəlib. Halbuki Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun Bərdə Rayon Şöbəsi, adətən, müraciət edənlərin qarşısına iş yeri tələbi qoyur. Zəminənin rəsmi iş yeri olduğundan, rədd cavabını məntiqsiz sayırlar.

“Nə torpağımız var, nə də maşınımız. Heç yaşadığımız ev də bizim mülkiyyət deyil. Yəni heç nəyimiz yoxdu”, - Zəminə bildirir.

Faiq deyir ki, qohum-əqrəbadan ummağın da yeri yoxdur: “Hamı imkansızdı. Hərdən xalam bazarlıq eləyib gətirir. Qohumlar özünü zorla dolandırır”.

Faiq həyat yoldaşına görə çox pis olur. Deyir “eybi yox, mən gəzməyim, amma onun gözləri düzəlsin”. Zəminə hərəkət qabiliyyətini itirən həyat yoldaşının hər cür qayğısına qalmağa çalışır. Mümkün qədər nikbin olmağa çalışırlar. Hətta bizimlə söhbət zamanı da təbəssümü qoruyurlar.

“Desəm ki, ağrıyıram, çox yumşaq ifadə olar. İndi sizə görə abrıma bükülüb səsimi çıxarmıram. Ağrıdan adam az qalır başını divara vura. Heç bir ağrıkəsici qarşısını ala bilmir. Onurğamda sinir sıxılması gedir. Düzgün müalicəyə ehtiyac var, amma pul yoxdu. Adicə ağrıkəsiciyə 80 manat verməli oluruq”, - Faiqi eşidirik.

Faiq çalışır ki, çox şikayət etməsin: “Hər şeyi demək istəmirəm. Mənim yerimə kim olsaydı, indiyə intihar eləmişdi”.

Faiq ailənin maddi ehtiyaclarını ödəyə bilmədiyimə görə çox sarsıldığını deyir. Zəminə ona təsəlli verir...