“Gəlirlərimiz 2 milyard dollara qədər azalacaq”.

Keçən il biz neftin qiymətini dövlət büdcəsində 100 dollar müəyyən etmişdik. Amma ilin axırında neftin orta illik ixrac qiyməti 100 dolları ötdü. Baxmayaraq ki, həmin dövrdə də artıq bu proseslər başlayırdı. Milli Məclisdə müzakirələr zamanı deyirdilər ki, 100 dollar çox risklidir, aşağı düşə bilər və s.

Bunu ANS-in “Hesabat” verilişinə müsahibəsində Milli Məclisin deputatı, iqtisadi siyasət komitəsinin sədri akademik Ziyad Səmədzadə bildirib.

Deputatın sözlərinə görə, bu gün xeyli vaxtdır ki, dünya bazarında neftin qiyməti aşağı düşür.

“Artıq 90 dollardan aşağı düşüb. Amma burda da hökumət çox ehtiyatla yanaşır. Mən sizə deyim ki, hökumət, Maliyyə Nazirliyi, İqtisadi İnkişaf Nazirliyi, Dövlət Neft Fondu və Vergilər Nazirliyi çoxsaylı hesablamalar aparıblar. Müxtəlif variantlar işləyiblər. O variantların hesablamaları məndə var. Biz nefti 90 dollardan götürdük ki, eyni zamanda da bir çox proqnozlar göstərir ki, müəyyən müddətdən sonra, xüsusilə də qış aylarında neftin dünya bazarında qiyməti qalxacaq. Neft hasil edən ölkələr aralarında razılaşmalar aparacaqlar, müəyyən razılığa gələcəklər ki, neft hasilatını azaltsın və yaxud da artırsın. Ona görə də 90 dollardan götürməklə bizim hələlik Azərbaycan iqtisadiyyatı üçün qorxu yoxdur”.

Deputat məsələ ilə bağlı apardığı hesablamalardan da danışıb:

“Mən hesablamalar apardım və bu hesablamaları Maliyyə Nazirliyi və Neft Fondu da aparıb. Məsələn, biz neftin 90 dollar olduğu şəraitdə bizim gəlirlərimiz əvvəlki illərə nisbətən 2 milyard dollara qədər azalacaq. Hesablamalar var ki, neftin qiyməti 60, 70, 80 və ya 100 dollar olanda bizə təzyiq necə olacaq. Aparılan hesablamalar göstərir ki, ən aşağı hədd, yəni neftin qiyməti 60 dollardan aşağı düşə bilməz. Bəziləri artıq deyir ki, 80 dollardan sonra bizim üçün rentabellik yoxdur. Biz bunu istehsal etməyəcəyik. İstehsal da aşağı düşəndə təbii ki, tələblə təklif arasında uyğunsuzluq artacaq. Bizim bu gün üçün və yaxın illərimiz üçün fəlakətli günlərimiz yoxdur”.

Deputat həmçinin dövlət büdcəsinin 2012-ci ildəki 25 milyard manatdan 2015-ci ildə 20 milyard manatadək azalması barədə sualı da şərh edib:

“Bu, çox maraqlı sualdır. Bütün dünyada daima neft, daş kömür, qızıl hasil edən ölkələr yoxdur. Tədricən o azalmaya meyl edir. Azərbaycanda da siz dediyiniz kimi təxminən 5 milyard manata qədər neftin payına düşən ümumdaxili məhsul 3 ildə azalıb. Amma bizim ümumdaxili məhsulumuz artmağa meyl edir. Nəyin hesabına? Qeyri-neft sektorunun hesabına. Neftin qiymətinin belə oynaması, eyni zamanda Azərbaycan hökumətini, Azərbaycanın iqtisadi strukturlarını, Azərbaycan sahibkarlığını bir növ səfərbər edir.

Biz ehtiyatlı dolanmalıyıq, neft gəlirlərinin xərclərinə ciddi nəzarət etməliyik və onların istifadəsində artıq xərcləri, artıq investisiyaları kənara qoymalıyıq. Bu da bu gün Azərbaycan dövlətinin başçısı prezident İlham Əliyevin müəyyən etdiyi strategiyadır. O, çıxışlarının birində deyib ki, hesab edin ki, Azərbaycanda neft yoxdur, burda hər şey qaydasındadır. Siz Azərbaycanda qeyri-neft sektorunun inkişaf etdirilməsi məsələsini ön plana çəkməlisiniz”.